Festiwal Filmów dokumentalnych "Tranzyt"
"Transitus" po łacinie oznacza "przejście" - stąd też nazwa Festiwalu Filmów
Dokumentalnych "Tranzyt". To już druga edycja poznańskiego festiwalu, który
ruszył w objazd po polskich kinach. Festiwalowe filmy będą prezentowane w
kinie "Światowid" w ramach Dyskusyjnego Klubu Filmowego 10 i 11 lutego.
Osiem filmów dokumentalnych z Polski, Słowacji, Serbii, USA, Niemiec i Czech
to sześć filmowych godzin wypełnionych różnorodnym spojrzeniem na
rzeczywistość i sytuacje, które niesie ze sobą życie. Kino "Światowid"
pokaże je w dwóch blokach - w środę, 10 lutego i w czwartek, 11 lutego, o
godzinie 18.00 w ramach Dyskusyjnego Klubu filmowego im. Andrzeja Munka.
Jak mówią organizatorzy Festiwalu, dla nich "Tranzyt" to pewien proces,
zmiana, droga do pokonania. Ludzki fenomen przenoszenia się w opowieść
zwłaszcza w odniesieniu do rzeczywistości. "Tranzyt" to również stosunek do
innych światów, które spotykamy na swoich szlakach. Światów które tak
pochopnie nazywamy obcymi bo nie zdajemy sobie sprawy z ukrytych w nas
samych przejść. W zgiełku wspólnot i samotności stwarzamy miejsca gdzie
można poczuć odmienność i powiązania dróg prowadzących przez lasy rąk i
labirynty linii papilarnych.
Wstęp na jeden blok filmowy - 8 zł.
Festiwal Filmów dokumentalnych "Tranzyt" 2010 - plakat
"TRANZYT" - FILMY FESTIWALOWE
Źródło (Zdroj)
reż. Martin Marecek, Czechy, 2006, 75' polskie napisy
Żródło to ropowo-naftowy thiller dokumentalny z elementami tragikomedii. Laureat nagrody publiczności i specjalnego wyróżnienia jury na festiwalu Jeden świat w 2005 roku. Reżyserem filmu jest Martin Mareček.
Kierowca zatrzymuje auto na stacji benzynowej, wsuwa nalewak do baku, rozpędzają się cyfry w liczniku i... W Baku, metropolii Azerbejdżanu był kiedyś otworzony pierwszy na świecie odwiert naftowy. Okolice miasta są wzdłuż i wszerz podziurawione szybami i poprzetykane rdzewiejącymi rurami. Czerpadła kiwają sie monotonnie jak dziwne stalowe zwierzęta i bez przerwy ssają strumyczki ropy. Podczas kiedy kierowca na stacji kupuje kanapkę, film wciąga widza w podróż do odkrywania zaskakujących powiązań. Jakie tajemnice kryją stuletnie pola naftowe w których był zakochany Hitler? Czy "czarne złoto" jest dobre w kuracjach? Czy ziemię ocali kontrakt stulecia i potężny rurociąg? Dlaczego matrioszka prezydenta Alijeva jest droższa niż matrioszka Osamy Bin Ladena? Co zdziała komisarz Cattani w jednym z najbardziej skorumpowanych państw świata? Wszystko jest powiązane ze wszystkim a cena jest czasem wyższa niz można sądzić na podstawie rachunku. Kierowca siada za kierownicę i...
Zaginiona kolonia
("De Verloren Kolonie")
reż. Astrid Bussink, Holandia , Dania, 2008, 70' , język rosyjski i abhaski, polskie napisy - Astrid Bussink
W jakimś artykule prasowym przeczytałam o "nowo udostępnionych dokumentach KGB", według których swego czasu usiłowano gdzieś w Rosji skrzyżować małpy z ludźmi. Owym 'gdzieś w Rosji' okazało się być laboratorium ssaków naczelnych w Abchazji, pięknej podzwrotnikowej byłej republice radzieckiej. Zaintrygował mnie zarówno ten nieznany kraj jak i miejsce, które okazało się być najstarszym na świecie laboratorium do eksperymentów z małpami. Podczas moich poszukiwań sytuacja Abchazji stała się dla mnie boleśnie jasna. Walka o niepodległość od Gruzji w 1992 roku poważnie zniszczyła kraj, i mimo, że Abchazyjczycy mówią o zwycięstwie a kraj jest de facto niepodległy, wciąż nie został oficjalnie uznany przez wspólnotę międzynarodową. To oznacza, że rzeczą praktycznie niemożliwą jest odbudowanie republiki, szczególnie w sytuacji obecnych napięć w Gruzji.
Pomimo wielu problemów dotykających kraj, pracownicy mocno zniszczonego laboratorium usiłuje je odbudować. Niegdyś było ono miejscem poważnych badań nad nowotworami i ekspansją kosmiczną. Pracownicy, mając niewiele poza niegasnącą wiarą i nadzieją, pragną przywrócić laboratorium tę dawną świetność. Właśnie to mnie zafascynowało, chciałam poznać ludzi i ich motywy, pokazując jednocześnie ten piękny kraj i jego walkę.
Dla mnie, laboratorium stało się symbolem tego, jak ten mało znany kraj nie ustaje w walce o swoje prawo do istnienia, i jak wielka jest ludzka potrzeba nadziei i walki o lepsze jutro.
Prawdą jest, że niegdyś usiłowano tu skrzyżować małpę z człowiekiem, jednak ten eksperyment, jak wiele innych, nie powiódł się. Był polowaniem na duchy w niedziałającym teraz laboratorium.
Kto się boi Europy? Czyli jak Unia Europejska weszła do Polski
(Wer hat Angst vor Europa? Wie die EU nach Polen kam)
reż. Elke Sasse, Kristian Kähler, Niemcy, 2008, 83' / jezyk polski/ napisy angielskie
Husynne, polska wioska przy granicy z Ukrainą, pierwszego maja 2004 stała się częścią Unii Europejskiej. Dokument pokazuje te pierwsze dni członkostwa w Unii, a także towarzyszy rolnikom podczas kolejnych czterech lat. Film opowiada historie głównych bohaterów, ukazując wpływ, jaki Unia Europejska ma na ich życie codzienne. Bierzemy udział w rozwoju i zmianach związanych z ich nową sytuacją.
Vesterbro
Dania, reż. Michael Noer, 78' 2007, polskie napisy
Gdy Noer dał swoim sąsiadom cyfrową kamerę, krótko instruując ich, by filmowali wydarzenia z ich codziennego życia, nie zdawał sobie sprawy z tego, co rozpoczął. Jak wielu dwudziestolatków, Julie i Martin są impulsywni, szaleni, i nieustannie poszukują nowych wrażeń. Kamera wiernie towarzyszy im w nieustannych wzlotach i upadkach. 'Vesterbro' to ich historia, a właśnie dlatego, że widziana jest ich oczami, a później scalona w filmowej interpretacji Michaela Noera, trafia w samą istotę przejścia z młodości w dorosłość, a robi to z rzadko spotykaną szczerością, intymnością i wiernością przekazu.
Bela Lugosi: upadły wampir
(Bela Lugosi, vampirul căzut)
reż. Florin Iepan, Rumunia, 2007, 52', polskie napisy
Film ukazuje życie amerykańskiego aktora Beli Lugosi,ego, legendy Hollywoodu lat 30. i 40. XX wieku. Urodzony w Lugoj w 1882 roku, Lugosi stał się znany jako Dracula, pozostał jedną z najbardziej kontrowersyjnych postaci ubiegłego stulecia.
Corridor #8
reż. Boris Despondov, Bułgaria , 74' 2008, polskie napisy
Corridor #8 to film, w którym obrazy z życia codziennego bohaterów mieszkających przy nieistniejącej bałkańskiej drodze składają się na barwną mozaikę. Droga ta biegnie przez terytoria Bułgarii, Macedonii i Albanii. Jednocześnie Corridor #8 jest planowanym już od dekady ogromnym infrastrukturalnym programem Unii europejskiej, który ma połączyć Morze Czarne z Adriatykiem. Na naszej drodze spotykamy kowbojski pociąg, kolejowy tunel, w którym rosną teraz pieczarki, biznesmena budującego rurociąg naftowy, miejscowego polityka, który marzy, by zostać kolejnym amerykańskim prezydentem, alfonsa obsługującego żołnierzy KFOR-u, a nawet słuchamy piosenki poświęconej Corridor #8, który wydaje się być jedynym rzeczywistym elementem tego surrealistycznego świata. Nie będąc typowym filmem drogi, Corridor #8 podąża jej szlakiem, oddając nastroje, uprzedzenia, i nadzieję ludzi z trzech bałkańskich krajów, którzy, paradoksalnie, są "tak dalecy, a jednak tak bliscy sobie".
Nie zrozum mnie źle, ale... (Nu te supăra, dar...)
reż. Adina Pintilie, Rumunia, 2007, 50', polskie napisy
Autorka zabiera widza do Rumunii, do neuropsychiatrycznego centrum Călugăreni, w świat niemal niedostępny dla publicznej świadomości. Żyją tu ludzie postrzegani przez ogół jako chorzy, niepełnosprawni umysłowo. Marginalna społeczność, która, uciekając przed "systemem", uciekając przed niewolnictwem implikowanemym przez "społeczną integrację", otrzymuje w zamian przywilej refleksji, określania siebie. Świat, który jest "zerem" z perspektywy społecznej użyteczności, posiada głęboką, niesplamioną, ludzką wartość. Pozornie absurdalne działania nabierają drugiego znaczenia, głęboko emocjonalnego - jedynym sposobem ucieczki przed esencjonalnym absurdem istnienia, jest miłość.
Sermiligaaq 65°54'N, 36°22'W
reż. Anni Seitz, Sophie Elixhauser, Niemcy, 65' 2008, polskie napisy
We wschodniej Grenlandii ludzie zamieszkują wąski pas terenu, tej największej na świecie wyspy. Długie i ostre zimy, kształtują życie codzienne, życie spędzane we współczesnych domach z wyposażeniem w helikopter, zestaw telweizji satelitarnej i alkohol. Film przedstawia współczesną Grenlandię, życie rodzin toczące się między polowaniem na foki i grami komputerowymi. Wprowadza nas w poetyckość codziennych scen, spotkań, twarzy. Między niewiarygodnymi krajobrazami, najbardziej niewiarygodny okazuje się sam fakt życia.
Przez granicę (Preko granice)
reż. Petar Krelja, Chorwacja 53' 2008, polskie napisy
Po jednaj stronie granicy leży małe chorwackie miasteczko Gunja, po drugiej zaś miasto Brčko, mające status oddzielnego regionu na terenie republiki Bośni i Hercegowiny. Obie miejscowości łączy most, z którego codziennie, bez specjalnych formalności, korzysta wielu mieszkańców, a w tygodniu nawet duże grupy uczniów. Tak naprawdę, chorwacka Gunja i sześć tysięcy jej mieszkańców, jest nieustannie - ekonomicznie, kulturalnie i edukacyjnie - zwrócona ku Brčku.
Status: tolerowany
(Status: Geduldet)
reż. Silvana Santamaria, Niemcy, 60' 2008, polskie napisy
Status: tolerowany jest opowieścią o dramacie rodzinnym, który ma miejsce w jednym z najbogatszych regionów Niemiec. Hajrije Huseni ma 42 lata. Mieszka wraz z trójką dzieci i wnuczką w Fasanendorf, jednej z problematycznych dzielnic Stuttgartu. Ta romska rodzina przybyła do Niemiec ponad 15 lat temu, na samym początku wojny w Jugosławii. Od tamtego czasu żyją w ciągłej niepewności: rodzina może być w każdej chwili odesłana do Kosowa. Nie wiadomo, czy uzyskają pozwolenie na pobyt stały, czy zostaną deportowane, czy będą nadal żyły od jednego czasowego pozwolenia na pobyt do kolejnego. Pomiędzy wizytami w opiece społecznej, kłótniami rodzinnymi i problemami finansowymi, usiłują dać sobie radę wiedząc, że każdy dzień może być ich ostatnim w Niemczech. Około 200 tysięcy ludzi mieszka w Niemczech na podstawie pozwolenia na pobyt czasowy, niektórzy od ponad 15 lat.
Galeria Ady
reż. Uładzimir Kołas, Polska, 52' 2008
Akcja filmu rozgrywa się na Witebszczyźnie (Białoruś), gdzie bieda i niechlujność współczesnej białoruskiej wsi tworzy przygnębiający kontrast z nadzwyczajnym pięknem tamtejszej przyrody. Tam właśnie żyje bohaterka filmu - Ada wraz ze swym mężem, Olegiem. Mają oni gospodarstwo rolne. Choć ich życie jest bardzo ciężkie, to Ada znajduje czas na swoja "pasję". Koresponduje ona z malarzami i urządza plenery. Część tych prac zostaje potem u Ady, dlatego też kupiła ona za własne pieniądze jeszcze jeden wiejski domek i powiesiła tam obrazy, tworząc na wsi prawdziwą galerię sztuki. By zorganizować plener Ada potrzebuje pomocy sąsiadów, jednak spotyka się z różnymi reakcjami (apatia, nieufność, lenistwo). Na Białorusi wolnomyślicielstwo nie jest mile widziane i nawet tak niewinna pasja - plenery malarskie i galeria sztuki - okazuje się niebezpieczna i wymaga nieprzeciętnego bohaterstwa. W końcu zaczyna się plener...
Mama, tata, bóg i szatan
reż. Paweł Jóźwiak-Rodan, Polska 40' 2008
Student reżyserii przeprowadza odważną wiwisekcję, która ma odpowiedzieć na pytanie dlaczego jego rodzice się rozwiedli i po którym z nich odziedziczył osobowość. Jego ojciec jest pisarzem powieści pornograficznych i antyklerykałem. Mama fanatyczną zwolenniczką Radia Maryja. Psychologiczne śledztwo z kamerą doprowadzi zarówno do zabawnych jak i bolesnych wniosków.
Awangarda
reż. Paulina Malczewska, Polska 20' 2008
Znany malarz, prekursor op-artu Wojciech Fangor po swych wieloletnich wojażach postanawia spędzić spokojną starość na jednej z polskich wsi, wybór pada na Błędów. Kiedy miejscowi dowiadują sie, że i artysta i powszechnie znany, dalej - zorganizować mu wystawę - remiza przecież pusta stoi, w boazerię pięknie przystrojona! Na wernisażu nie zabraknie ani strażaka Waldka, ani fryzjerki Ani, ani tym bardziej nauczycielki plastyki. Wszakże kto lepiej, niż ona na sztuce się zna, chociaż ta, to jakaś taka awangarda...
Czesław Niemen
reż. Eugeniusz Szpakowski, Polska 59' 2007
Portret artysty, który był symbolem i kategorią samą w sobie. Film przedstawia sekrety życia Niemena i uchyla rąbka tajemnicy jego charakteru. Wszystkie publikacje dotyczące artysty, które ukazały się w ostatnim czasie są niestety dość schematyczne, a autorzy programów powielają wciąż te same informacje, umieszczają w tekstach znane już wszystkim fakty z biografii kompozytora, choćby te dotyczące pseudonimu artysty. Lata spędzone w Wasiliszkach Starych i Grodnie miały ogromny wpływ na życie, przebieg kariery i przede wszystkim osobowość artysty. Do dziś mieszkają tam ludzie, których z Niemenem łączy wspólne pochodzenie, historia, umiłowanie wschodniej muzyki i przede wszystkim więzy krwi i o których Niemen nigdy nie zapomniał. W tym filmie szukamy odpowiedzi napytania: Jaka była atmosfera towarzysząca narodzinom nowej muzyki tzw. big bitu w Polsce. W jakim sensie Czesław Niemen był wyjątkowy? Czym nas porwał? Co stało się istotą jego osobowości? Fenomen, czy może epoka Polski lat sześćdziesiątych potrzebowała idola? Czy był to człowiek sukcesu, czy wielkich niepowodzeń? Na ile sam się do nich przyczynił? Dlaczego ówczesna władza go nienawidziła? Kto był inspiratorem kłamliwych artykułów? Czy zachował godność pomimo tej haniebnej nagonki.
Pustelnicy w górach
reż. Mirosław Dembiński, Polska, 59' 2008
Film przedstawia rodzinę Pustelników, których całe życie związane jest z górami. Ojciec jest wybitnym himalaistą, zdobywcą 13 ośmiotysięczników (do korony Himalajów brakuje mu tylko Annapurny). Synowie są wspinaczami skałkowymi (Adam jest najlepszy w Polsce, pokonał osiem dróg w skali trudności 8c+ z dziesięciu takich dróg zdobytych przez Polaków). Reprezentują inne pokolenia, wspinanie dla nich jest czymś innym, inaczej się ubierają, inaczej się zachowują, słuchają innej muzyki i innych słów używają. Są na przeciwległych biegunach górskiej aktywności. Obserwując bohaterów w górach widzimy różnice, jakie ich dzielą w podejściu do wspinania. Jednak, że po odrzuceniu powierzchownych różnic, siła, która ich pcha w góry jest podobna. Istota ich motywacji jest taka sama. Przykład Pustelników jest ciekawy do szerszego uogólnienia na tzw. "konflikt pokoleń". Młodzi ludzie szukają swojego miejsca w życiu, poprzez zabawę, luz, łatwe emocje, identyfikują się w swoim pokoleniu przez muzykę, sposób ubierania, słownictwo. Czy naprawdę są tak odlegli od pokolenia swoich rodziców ukształtowanych jeszcze w innym systemie, wyznającym inne wartości? Czy różnice są tylko pozorne? Śmieszno-tragiczna historia człowieka, który pomimo trudnego dzieciństwa, burzliwej przeszłości, upośledzenia oraz niechęci nietolerancyjnego otoczenia próbuje wieść normalne, uczciwe życie, zarabiając "psie" pieniądze na posadzie kamienicznego dozorcy. Normalność nie jest jednak w jego wydaniu całkiem "zwyczajna", z czego bohater zdaje sobie sprawę, uparcie poszukując sławy oraz akceptacji i współtworząc film o sobie samym.
Ludzie przy torach
(Ludia a trati)
reż. Arnold Kojnok, Słowacja 28' 2007, polskie napisy
Film jest zbiorowym portretem ludzi, żyjących w pobliżu opuszczonej trakcji kolejowej w południowo-środkowej Słowacji. To film konfrontujący współczesny stan "rzeczy" w porównaniu z przeszłością.
__________________________
Informacja: Edyta Jasiukiewicz, CSE "Światowid" w Elblągu
Centrum Spotkań Europejskich
"Światowid"
Plac Kazimierza Jagiellończyka 1
82-300 Elbląg
tel. (55) 611 20 84
fax (55) 611 20 60
tel. kom. 605 636 790
www.swiatowid.elblag.pl
|
