 |
|
|
|
ZNANI SYBIRACY
Urodził się w 25 października 1858 r. w Piotrowiczach w okręgu Mińskim (na Białorusi). Za działalność rewolucyjną i narodową w 1881 zesłany został do Jakucji miał wtedy 23 lata) i osadzony w małej izdebce (4 x 4 m). Aby nie zwariować musiał zacząć coś robić. Feliks Kon, jego przyjaciel, pisał: "W Jakucji najstraszniejsze było to, że ci, którzy wyróżniali się dobrocią i wrażliwością byli skazani na bezczynność. Nie było żadnej działalności ideowej, która pozwalałaby na rozładowanie energii". Z nudów zaczął uczyć się języka jakuckiego, a później obserwował i notował "...atramentem z wywaru kory wierzbowej... na skrawkach gazet i opakowań" - wyrazy, zwroty, powiedzenia, przysłowia. Rozpoczęło się pisanie dzieła życia Piekarskiego - "Słownika Jakuckiego Języka".
W międzyczasie jednak bardzo prężny wschodniosyberyjski oddział Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego zorganizował ekspedycję do Jakucji, znaną pod nazwą "Sibiriakowa", która zebrała bardzo dużą ilość materiałów dotyczących demografii, antropologii, języka, folkloru i wierzeń Jakutów, jak również dane o ich kulturze i ustroju ekonomiczno - prawnym. Ponieważ brakowało specjalistów z tej tematyki, ekspedycja postanowiła dokoptować ich z zesłańców politycznych; wśród nich znaleźli się Edward Piekarski i Feliks Kon. By mieć możność swobodnego poruszania się, uczestnicy ekspedycji należący do grona zesłańców otrzymali tytuł "współpracowników jakuckiego komitetu statystycznego". Piekarski uczestniczył w ekspedycji 3 lata (1894 - 1896), zaczął również publikować pierwsze fragmenty słownika, a jego sława dotarła do Petersburga. Na wniosek Akademii Nauk car cofnął zesłanie dla Piekarskiego i ten w 1905 roku przyjechał do Petersburga, lecz pracy nad słownikiem nie zaprzestał.
"Słownik Języka Jakuckiego" jest najwspanialszym dziełem poświęconym jednemu z języków tureckich, a cała ogromna praca nad zbieraniem, badaniem i redagowaniem materiałów etnograficznych, folklorystycznych dała wspaniałe owoce. To fundamentalne dzieło cieszy się niepodważalnym światowym uznaniem i słusznie uważa się je za prawdziwą encyklopedię życia narodu jakuckiego z okresu przedrewolucyjnego. Piekarski opublikował w sumie 13 tomów w latach 1907 - 1930, za co został najpierw w 1927 roku członkiem - korespondentem Akademii Nauk ZSRR, a w 1931 r. - honorowym akademikiem tejże Akademii.
Drugim dziełem Piekarskiego zasługującym na wyróżnienie są trzytomowe "Wypisy z narodowej literatury Jakutów", opublikowane w latach 1907 - 1918. - powrót -
|
