Zamek w Olsztynie
Zamek w Olsztynie na Warmii został wybudowany w połowie XIV wieku jako siedziba administratora dóbr ziemskich kapituły warmińskiej. Najsławniejszym administratorem pełniącym te obowiązki w latach 1516-1521 był Mikołaj Kopernik.
Obecnie zamek stanowi siedzibę Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, które powstało w 1945 roku.
Gromadzi ono pamiątki dokumentujące przeszłość regionu z zakresu archeologii, historii i numizmatyki, sztuki dawnej i współczesnej, rzemiosła artystycznego, piśmiennictwa, kultury ludowej. Niepowtarzalny charakter zbiorów tworzą m.in. kolekcje: rzeźby gotyckiej, malarstwa religijnego Warmii, portretu holenderskiego, wyrobów konwisarskich i ludwisarskich.
Wśród zgromadzonych eksponatów dużą wartością charakteryzują się pamiątki związane z Mikołajem Kopernikiem. Muzeum prowadzi stałą wystawę kopernikowską, która została zlokalizowana w dwu pomieszczeniach zamkowych: na krużganku i sali będącej niegdyś prywatnym mieszkaniem administratora. Gotycka architektura tych sal stanowi jeden z elementów ekspozycji. Najważniejszym z nich jest umieszczona na ścianie krużganka astronomiczna tablica doświadczalna wykonana, własnoręcznie przez Mikołaja Kopernika w 1517 roku. Posłużyła mu ona do wytyczenia linii równonocy. W zbiorach Biblioteki przechowywany jest ponadto inkunabuł medyczny z którego korzystał wielki polski astronom. Ekspozycja przedstawia Mikołaja Kopernika jako administratora dóbr kapitulnych, ekonomistę, obrońcę Olsztyna w czasie wojny polsko-krzyżackiej, astronoma. Całość zamyka prezentacja medali kopernikowskich.
Oddziały Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
- Muzeum Warmińskie w Lidzbarku Warmińskim - z siedzibą w średniowiecznym zamku - dawnej rezydencji biskupów warmińskich i wystawami historycznymi oraz sztuki średniowiecznej i nowożytnej
- Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu - z siedzibą w pałacu Dohnów : ekspozycją o patronie muzeum oraz wystawami sztuki i rzemiosła artystycznego
- Muzeum w Mrągowie - ze zbiorami dotyczącymi historii miasta i okolic.
- Galeria Zamek w Reszlu - z ekspozycjami prezentującymi najwybitniejszych współczesnych artystów polskich
- Dom "Gazety Olsztyńskiej" - ze zbiorami i ekspozycjami dotyczącymi historii Olsztyna i południowej Warmii ze szczególnym uwzględnieniem ruchu polskiego oraz tradycji polskiej prasy na Warmii i Mazurach
- Muzeum Przyrody - z siedzibą w pałacyku secesyjnym w Olsztynie ze zbiorami i ekspozycjami dotyczącymi przyrody Warmii Mazur i Powiśla
- Muzeum Bitwy Grunwaldzkiej w Stębarku - w miejscu bitwy z 1410 r.
- Muzeum Mazurskie w Szczytnie - ze zbiorami dotyczącymi historii i kultury ludowej Mazurów ze szczególnym uwzględnieniem obszaru powiatu szczytnowskiego, a także zbiorami przyrodniczymi, archeologicznymi i historycznymi
Tablica astronomiczna Mikołaja Kopernika
W olsztyńskim zamku znajduje się niezwykła pamiątka po Mikołaju Koperniku. Jest to tablica astronomiczna służąca do przedstawienia pozornego ruchu słońca w dniach bliskich równonocy wiosennej i jesiennej. Mikołaj Kopernik wykonał ją podczas swojego pobytu na zamku, kiedy - jako kanonik warmiński - sprawował urząd administratora dóbr kapitulnych (1516-1521). Tablica została wykreślona na murze krużganka, tuż nad wejściem do komnaty, w której mieszkał. Do dziś zachowały się duże fragmenty tego wyjątkowego zabytku. W latach 2006-2008 przeprowadzono interdyscyplinarne badania tablicy, dzięki którym będzie możliwe podjęcie prac konserwatorskich. Badania sfinansowało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowe Centrum Kultury, Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego oraz Muzeum Warmii i Mazur. Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
www.muzeum.olsztyn.pl - oficjalna strona internetowa Muzeum Warmii i Mazur
__________________________
Informacja: Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
|
